Midzomer nadert. Het is juni, en we bewegen richting de langste dag van het jaar: de zomerzonnewende. Op 21 juni bereikt de zon haar hoogste punt aan de hemel, met de meeste zonuren van het jaar. Deze dag markeert niet alleen het begin van de astronomische zomer in Nederland, maar is ook al duizenden jaren een moment van bezinning, viering en ritueel – van de Alpen tot Scandinavië.
In sommige streken wordt nog altijd midzomer gevierd, ook wel bekend als het Sint-Jansfeest. Vroeger brandden mensen grote vuren op heuvels en velden waarmee ze niet alleen de overgang naar een nieuw seizoen symboliseerden en het kwaad verdreven, maar ook de zomer zelf vierden.
Rond deze tijd van het jaar wordt de natuur als bijzonder levendig en krachtig ervaren. Er leefde het geloof dat planten juist nu hun hoogste genezende en magische kracht bezitten. In oude folktradities vlocht men midzomerkransen van deze ‘zonneplanten’, en bewaarde ze een jaar lang als beschermend amulet. De oude krans werd dan ceremonieel verbrand in het midzomervuur, om plaats te maken voor een nieuwe.
Een plant die vaak terugkeert in deze kransen is sint-janskruid. Ze bloeit precies rond de zonnewende en werd daarom ook wel ‘zonnewendevuur’ genoemd. De felgele bloesems lijken het zonlicht zelf te vangen, en men geloofde dat het dragen van een krans met sint-janskruid bescherming bood tegen bliksem, ziekte en boze geesten. Niet alleen in kransen, maar ook aan huisdeuren en balken werden deze kruiden opgehangen – als natuurlijke talismannen tegen onheil. In sommige streken leeft dit gebruik nog voort, verweven met christelijke én heidense lagen van betekenis.
Sint-janskruid is niet alleen een plant van folklore, maar ook van heling. Er wordt gezegd dat zij de energie van de zon opvangt en die aan ons doorgeeft in de donkerdere tijden. Het kruid staat bekend om zijn natuurlijke werking bij milde tot matige depressieve klachten, doordat het stemmingsbevorderende stoffen zoals serotonine in de hersenen beïnvloedt. Zo blijft sint-janskruid een tijdloos symbool dat ons verbindt met de kracht en ritmes van de zomer.
Bloemenkrans vlechten op de Voedseltuin
Wil je een eigen bloemenkrans vlechten van bloemen uit de Voedseltuin en meer leren over tradities en verhalen rond de zomerzonnewende?
Kom naar de workshop ‘Zomerviering: Bloemenkrans vlechten’!
Op 27 juni, 14.00-16.00 staan we stil bij de kracht en symboliek van de zomer. We maken bloemenkransen van planten uit de tuin en ontdekken de rijke tradities rond de zomerzonnewende – een eeuwenoud moment van licht, overvloed en verbondenheid met de natuur. Het aantal plekken is beperkt, dus wacht niet te lang met aanmelden. Meer over de workshop en aanmelden.
Over de seizoensvieringen op de Voedseltuin
Elk seizoen organiseert Lara, de tuincoördinator van de Voedseltuin inspirerende seizoensvieringen in de tuin waarin er gedoken wordt in het ritme van het seizoen. De seizoensvieringen zijn geïnspireerd door oude heidense en moderne seizoensrituelen. Je leert hoe je planten kunt verzamelen en gebruiken om iets te maken dat niet alleen praktisch is, maar ook symboliek van het seizoen draagt. Denk aan het maken van kruidenbundels, natuurlijke remedies, of seizoensgebonden kunstwerken, zoals fakkels die je kunt gebruiken om dieper te verbinden met het ritme van de natuur.
Deze workshops zijn een prachtige manier om met de natuur te verbinden door stil te staan bij het veranderende seizoen, je creativiteit te uiten en seizoensrituelen te integreren in je dagelijks leven.