Fauna op de Voedseltuin – jaaroverzicht 2023

Door vrijwilliger Joram

Vogels

Volgens waarneming.nl zijn er in 2023 in totaal 27 vogelsoorten in de Voedseltuin gezien. De meeste aandacht hebben de acht ringmussen gehad die de eerste maanden van 2023 in de Voedseltuin rond vlogen. Ringmussen lijken erg op huismussen maar de mannetjes zijn goed te onderscheiden van huismussen door hun mooie roodbruine kop en zwarte wangvlek (zie foto). Ze zijn ook een stuk zeldzamer dan de huismus. Ook de zwarte roodstaarten die bij ons gebroed hebben trekken veel bekijks. Ze worden ook nog steeds gezien, dus de kans dat ze weer bij ons gaan broeden lijkt groot.

Absolute klapper dit jaar was de ransuil (zie foto) die in november is gezien. Op 12 november had ik al een uil zien opvliegen in de Voedseltuin maar in vlucht kon ik niet goed zien wat voor een uil het was. Gelukkig werd de vogel tien dagen later weer gezien en heeft Tom (tuin coördinator) er een van kunnen maken. Aan de hand van die foto kon de uil afgemaakt (vogelaars jargon) worden als een ransuil, te herkennen aan zijn oranje ogen en oor pluimen. Met een beetje goede wil kan je het zien op de foto die Tom heeft gemaakt. Die week hebben wij gelijk rieten manden in verschillende bomen opgehangen in de hoop dat de ransuil dat als een goede nestgelegenheid zou zien, maar tot op heden zonder resultaat helaas.

Zoogdieren

De enige waarneming die is doorgegeven van een zoogdier, is een konijn dat op 21 juni is gezien in de Voedseltuin. Maar er zijn natuurlijk meer zoogdieren. Zo hebben we de huiskat Jip al eens rond zien lopen met een muis en de aanwezigheid van een uil een paar maanden lang doet vermoeden dat er nog veel meer muizen zijn. Om de zoogdieren beter te kunnen monitoren gaan we binnenkort een wildcamera ophangen. En misschien een keer met een batdetector rondlopen om vleermuizen te kunnen opsporen. Wie weet wat voor verrassingen dat nog oplevert.

Libellen

In 2023 zijn negen soorten libellen gezien in de Voedseltuin, waaronder de allergrootste libel die in Nederland rondvliegt: de keizerlibel (zie foto). Negen soorten is een hoog aantal voor een plek waar niet of nauwelijks geschikt water is te vinden voor libellen. De topper vorig jaar was de vuurlibel . Helaas een bruingekleurd vrouwtje want de mannetjes zijn echt prachtig vuurrood gekleurd. De vuurlibel was tot voor kort een zeldzame verschijning in Nederland maar rukt waarschijnlijk door klimaatverandering noordwaarts op.

Dagvlinders

Het aantal soorten dagvlinders dat gezien is in de Voedseltuin is voor een stadsomgeving ongekend hoog: 15 soorten. Dit terwijl het volgens velen een slecht vlinderjaar was. Vermeldenswaard zijn het scheefbloemwitje en de kleine parelmoervlinder (zie foto). Het scheefbloemwitje kwam tien jaar geleden nog niet voor in Nederland maar is net als de vuurlibel bezig met een opmars naar het noorden. De kleine parelmoervlinder vind je in Nederland eigenlijk alleen maar op zandgronden, dus in de duinen of in het oosten van het land.

Het zwartsprietdikkopje en het hooibeestje zijn ook opvallend vaak gezien in het Voedselbos. Deze vlinders lijken te profiteren van het vele gras dat daar groeit.

Bijen en andere insecten

In een eerdere Nieuwsbrief schreef ik al dat het aantal bijensoorten in de Voedseltuin hoog is en dat daar veel bijzondere en zeldzame bijen tussen zitten, zoals de luzernebehangersbij, de kleine tuinmaskerbij en de slangenkruidbij. Wat veel vrijwilligers van de Voedseltuin ook zal zijn opgevallen zijn de duizenden wantsen die in het najaar overal zaten. Dat waren voornamelijk zuidelijke groene schildwantsen. Vooral de nimfen (jonkies) zijn prachtig gekleurd (op de foto samen te zien met een vuurwants)

In de Voedseltuin zijn ongetwijfeld nog veel meer soorten dieren te zien en te horen. Ik roep dan ook iedereen op om haar of zijn waarnemingen door te geven op waarneming.nl. Daar help je de natuur en de biodiversiteit ook een handje mee. Bij veel (bouw)beslissingen die van invloed kunnen zijn op de natuur wordt waarneming.nl namelijk vaak als bron van informatie gebruikt. Jouw waarnemingen kunnen dus ook van invloed zijn op de toekomst van de Voedseltuin!

*Alle foto’s zijn gemaakt in de Voedseltuin